چرا دندان عقل داریم؟!

زی‌سان: دندان‌های عقل سومین دسته از دندان‌های آسیاب هستند که در انتهای دهان قرار دارند. آن‌ها دقیقاً شبیه دندان‌های آسیاب اول و دوم هستند، اما گاهی اوقات می‌توانند کمی کوچکتر باشند.

به گزارش زی‌سان؛ آن‌ها را معمولاً دندان عقل می‌نامند، زیرا آن‌ها آخرین دندان از ۳۲ دندان دائمی هستند که ظاهر می‌شوند و بین ۱۷ تا ۲۵ سالگی، زمانی که شما بزرگتر و عاقل‌تر هستید، ظاهر می‌شوند.

شاید بدانید که همه افراد چهار دندان عقل را ندارند. همچنین ممکن است بدانید که بسیاری از افراد آن‌ها را می‌کشند؛ بنابراین منصفانه است که تعجب کنیم - چرا انسان‌ها حتی آن‌ها را دارند؟

فک‌های قوی‌تر

درست مانند بسیاری از ویژگی‌های مشترک با افرادی که با آن‌ها مرتبط هستید، انسان‌ها نیز ویژگی‌هایی را با خانواده بزرگ خود - نخستی‌ها - به اشتراک می‌گذارند. میمون ها، گوریل‌ها و شامپانزه‌ها همگی دندان عقل دارند.

چند میلیون سال پیش، اجداد اولیه انسان، آرواره‌ها و دندان‌های بزرگتری نسبت به انسان‌های امروزی داشتند. به عنوان مثال، گونه‌ای به نام Australopithecus afarensis، که به نام مستعار گونه لوسی از روی یک نمونه فسیلی معروف به نام لوسی نامیده می‌شود، تقریباً ۳ تا ۴ میلیون سال پیش می‌زیسته است.

یک فک فسیل شده که دندان‌های آسیاب قوی و تعدادی دندان‌های جلویی شکسته و از دست رفته را نشان می‌دهد.

فک و دندان‌های یک فرد Australopithecus afarensis کمی بزرگتر و ضخیم‌تر از فک شما بود. آن‌ها سه دندان مولر بزرگ با مینای ضخیم داشتند. جمجمه‌های فسیلی برخی از این انسان‌های اولیه نیز شواهدی از ماهیچه‌های جویدنی قدرتمند را نشان می‌دهد.

تغییرات در رژیم غذایی

دانشمندان بر این باورند که به آرواره‌ها و دندان‌های قوی‌تری نیاز بود، زیرا غذا‌هایی که اجداد اولیه انسان می‌خوردند، مانند گوشت خام و گیاهان، بسیار دشوارتر از غذای امروزی بود. محققان به چیز‌هایی مانند علائم و الگو‌های سایش میکروسکوپی روی دندان‌های فسیل شده نگاه می‌کنند تا دریابند که اجداد منقرض شده چه چیزی خورده اند.

غذا‌های امروزی به دلیل عوامل زیادی از جمله کشاورزی، پخت و پز و نگهداری مواد غذایی بسیار نرم‌تر از گذشته هستند. غذای نرم‌تر و جویدنی آسان‌تر به این معنی است که دندان‌ها کار چالش برانگیزی دارند. در نتیجه، آرواره‌های انسان امروزی کوچک‌تر و صورت‌ها صاف‌تر از اجداد منقرض شده‌مان شده‌اند، زیرا وعده‌های غذایی ما به دندان‌های بزرگ و تیز آن‌ها نیاز ندارد.

با توجه به این تغییرات، که در طی میلیون‌ها سال بسیار آهسته اتفاق افتاد، دندان‌های آسیاب سوم - دندان عقل - ممکن است به اندازه گذشته اهمیت نداشته باشند.

از دست دادن دندان عقل

حدود ۲۵ درصد از مردم امروز حداقل یک دندان عقل را به طور کامل از دست داده اند، به این معنی که هرگز تشکیل نشده است. در حالی که افراد گهگاه دندان‌های دیگری درمی آورند، اما برای دندان عقل بسیار شایع‌تر است.

دانشمندان مطمئن نیستند که چرا چنین است، اما ممکن است مربوط به ژن‌هایی باشد که از والدین خود به ارث برده اید. برخی از دانشمندان استدلال کرده اند که فقدان دندان عقل یک مزیت برای انسان‌های مدرن و فک‌های کوچکتر است. مطمئناً قرار دادن دندان‌های کمتر در یک فک کوچک‌تر آسان‌تر است.

گاهی اوقات، به دلیل کمبود فضا، دندان عقل ممکن است در داخل استخوان فک گیر کند و هرگز به طور کامل بالا نیاید - یا فقط تا حدی بیرون بیاید.

دندان عقل به اصطلاح نهفته بیشتر در فک پایین اتفاق می‌افتد تا در فک بالا. در مواردی که دندان عقل فقط تا حدی بالا رفته است، گاهی اوقات افراد ممکن است درد، پوسیدگی دندان یا التهاب لثه را تجربه کنند، به همین دلیل است که آن‌ها را توسط دندانپزشک بکشند.

اما اگر دندان عقل به طور کامل در دهان بیرون بیاید و به درستی و سالم قرار بگیرد، معمولاً نیازی به در آوردن آن نیست.

دندانپزشکان می‌توانند دهان شما را معاینه کنند تا ببینند آیا دندان عقل شما وجود دارد یا خیر، یا اگر آخرین دندان‌های آسیاب هنوز بیرون نیامده اند و مشکوک هستید که ممکن است نهفته باشند، به عکس‌های اشعه ایکس از فک شما نگاه کنند.

همچنین دندانپزشکان می‌توانند به شما توصیه کنند که آیا درمان یا برداشتن دندان عقل شما توصیه می‌شود. در این بین، مسواک زدن حداقل دو بار در روز و نخ دندان کشیدن روزانه به سلامت تمام دندان‌های شما کمک می‌کند.