زیسان: بسیاری از افراد بارها و بارها تجربه فلج خواب یا به عبارتی گرفتار بختک شدن داشتهاند و احساس بسیار بدی در حین خوابیدن به آنها دست میدهد.
به گزارش زیسان، تجربه شنیدن کسانی که به عبارتی گرفتار بختک شدند بسیار هولناک است و روایت آنها میتواند هر کسی را بترساند. آنها از یک موجود خیالی حرف میزنند که در هنگام خواب به بالین آنها میرود، روی سینهشان مینشیند و سعی میکند آنها را خفه کند. نکته اصلی ماجرا در این فرآیند این است که آنها در حین این اقدام نمیتوانند کوچکترین حرکتی بکنند و به عبارتی دچار فلج عضلانی میشوند و با سختی بسیار زیاد موفق میشوند از این شرایط رهایی پیدا کنند.
اگرچه بسیاری از افراد روایتی اسطورهای از این شرایط به دست میدهند، اما این فرآیند و شرایط یک نام علمی دارد تحت عنوان «فلج خواب». فردی که میگوید بختک به سراغش امده در واقع دچار فلج خواب شده است. بر اساس گفته دکتر «میترا حکیم شوشتری» به همشهری آنلاین، استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران، فرد زمانی دچار فلج خواب میشود که در خواب نتواند حرکت کند و عضلاتش با او همراهی نمیکنند. عدم ناتوانی در حرکت حین خواب سبب میشود که فرد مورد نظر احساس ترس و نگرانی بسیار شدیدی بکند. وی گفت: اگر شخصی در روز به طور ناگهانی از حال برود و به خواب ناگهانی فرو برود، در شب هم دچار ناتوانی در حرکت دادن عضلات شود و همچنین اگر دچار توهم شنوایی درشروع و پایان خواب شود ... مبتلا به فلج خواب است و این عوامل از مهمترین علائم این بیماری هستند.
به لحاظ آماری میتوان گفت چهار نفر از هر ۱۰ نفر احتمالا فلج خواب را تجربه کردهاند. این وضعیت برای اولین بار در دوران نوجوانی شروع میشود، اما به هر حال این پدیده در حالت کلی سن نمیشناسد. بختک در خواب میتواند نتیجه چند عامل باشد. اول اینکه ژنتیک تاثیر مهمی دارد یعنی اگر سایر اعضای خانواده گرفتار این معضل باشند احتمال اینکه فردی دائما و به کرات گرفتار فلج خواب شود بسیار زیاد است. این مهم تاثیر ژنتیک را در این پدیده نشان میدهد. کمبود خواب، تغییر برنامه خواب، شرایط روحی مانند استرس یا اختلالهایی مانند اختلال دو قطبی، خوابیدن به پشت، سایر مشکلات خواب مانند نارکولپسی یا انقباض شبهنگام ماهیچهها و حتی استفاده از برخی داروها مانند داروهای اختلال کم توجهی – بیشفعالی و سوء مصرف مواد میتوانند در بروز پدیده فلج خواب یا به تعبیری بختک مؤثر باشند. از طرف دیگر برخی بختک را با دیدن کابوس مرتبط میدانند که این نیز نمیتواند فرضیه درستی باشد چرا که فرد در حین خواب در فرآیند فلج خواب دچار ناتوانی تحرک عضلانی میشود.
اما شاید این سؤال ایجاد شود که فرایند گرفتار شدن به فلج خواب یا بختک چقدر طول میکشد؟ این سؤال پاسخ دقیقی ندارد چرا که تجربه افراد از فلج خواب کاملا متفاوت است. این فرآیند میتواند از ۳ ثانیه تا زیر ۳۰ دقیقه طول بکشد.
مهمترین راهکار رفع بختک رعایت بهداشت خواب است و این مورد نیز نیازمند ایجاد یک فضای آرامبخش در هنگام خواب است. تجربه استرسهای روزانه میتواند محملی برای ورود به بختک به خواب باشد و این میتواند آزاردهنده باشد. دوری از استرسها، خلاصی از خواندن اخبار پراسترس که این روزها کل شبکههای اجتماعی را پر کرده است و همچنین نظم بخشیدن به خواب و افزایش زمان خوابیدن میتوانند در رهایی از بختک مؤثر باشند. اما اگر فردی به طور مداوم دچار بختک میشود و نمیتواند با رعایت موارد بالا از شر این پدیده خلاص شود میبایست حتما به یک منتخصص بهداشت خواب مراجعه کند.