ترکیه نخستین زیردریایی پیشرفته خود را به آب انداخت؛ ویژگی‌های این زیردریایی چیست؟

زی‌سان: ترکیه به طور رسمی اولین زیردریایی پیشرفته خود را به نام «TCG Piri Reis» را به آب انداخت. بهره برداری از این زیردریایی، نقطه عطفی مهم در توانایی‌های نیروی دریایی این کشور محسوب می‌شود.

این زیردریایی که به سامانه رانش مستقل از هوا (AIP) مجهز است، اولین نمونه از شش زیردریایی برنامه‌ریزی شده در این پروژه است. زیردریایی‌های بعدی قرار است تا سال ۲۰۲۹ به خدمت گرفته شوند. این پروژه با هدف تقویت صنعت دفاعی ترکیه و با کمک شرکت آلمانی «تیسن‌کروپ» راه‌اندازی شده است.

ترکیه علاوه بر این زیردریایی، سال گذشته میلادی نیز اولین ناو هواپیمابر خود به نام «تی‌سی‌جی آنادلو» را به آب انداخت. این تحولات نشان‌دهنده تغییر در سیاست‌های نظامی ترکیه به سمت تجهیزات دریایی جدید است.

عصر جدیدی در نیروی دریایی ترکیه

نیروی دریایی ترکیه روز شنبه طی مراسمی در پایگاه دریایی آکساز واقع در نزدیکی مارماریس در سواحل جنوب غربی این کشور، به طور رسمی اولین زیردریایی کلاس «Reis» را به آب انداخت. 

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، یاشار گولر، وزیر دفاع و دیگر مقامات بلندپایه ترکیه نیز در این مراسم حضور داشتند.

اردوغان در این مراسم گفت: «زیردریایی که امروز به خدمت گرفته می‌شود، اولین زیردریایی ماست که به شش سیستم محرکه مستقل از هوا مجهز شده است. تاکنون، بیش از ۳۸۰ آزمایش موفقیت آمیز روی این زیردریایی انجام شده است.»

طبق گفته‌های رهبر ترکیه، آنکارا در حال حاضر قصد دارد شش زیردریایی کلاس «Reis» مجهز به سامانه رانش مستقل از هوا بسازد. زیردریایی دوم نیز در آخر هفته گذشته آزمایش‌های دریایی خود را آغاز کرده است و زیردریایی سوم در مراحل نهایی قرار دارد.

اردوغان افزود: «ما قصد داریم زیردریایی دوم خود را در سال ۲۰۲۵ و زیردریایی سوم را در سال ۲۰۲۶ به خدمت بگیریم. زیردریایی چهارم، پنجم و ششم نیز در مراحل ساخت هستند. هدف ما این است که همه زیردریایی‌های این پروژه را تا سال ۲۰۲۹ به خدمت بگیریم.»

اگرچه به‌کارگیری این زیردریایی نقطه عطف مهمی برای نیروی دریایی ترکیه محسوب می‌شود، اما باید توجه داشت که آنکارا در طراحی و ساخت این زیردریایی‌ها از کمک‌های قابل‌توجه کشور آلمان که یکی از اعضای ناتو است، برخوردار بوده است. 

طبق گزارش موسسه تحلیل نظامی بین‌المللی «جینز» «ترکیه در سال ۲۰۰۸ شرکت کشتی‌سازی تیسن‌کروپ آلمان را برای طراحی و تأمین نیاز خود به زیردریایی‌های جدید جهت جایگزینی زیردریایی‌های قدیمی نوع ۲۰۹ انتخاب کرد. سال ۲۰۰۹ این شرکت قراردادی به ارزش ۲.۵ میلیارد یورو با ترکیه برای ساخت این شش زیردریایی امضا کرد.»

ساخت اولین زیردریایی در سال ۲۰۱۵ آغاز شد، این زیردریایی قرار بود تا پایان سال ۲۰۲۲ به نیروی دریایی ترکیه تحویل داده شود، اما به دلیل همه‌گیری کووید-۱۹ با تاخیر مواجه شد. 

این شناور‌ها دارای طراحی تک بدنه و تک محفظه‌ای هستند، در حالی که مهم‌تر از آن، مجهز به سامانه رانش مستقل از هوا هستند که مبتنی بر فناوری سلول سوختی «HDW» است که به زیردریایی‌ها اجازه می‌دهد تا برای مدت طولانی بدون نیاز به استفاده از باتری در زیر آب عملیات انجام دهند. هر یک از این زیردریایی‌ها وزنی معادل ۱۸۵۰ تن دارند و طول آن ۶۸.۳۵ متر است. خدمه این زیردریایی‌ها شامل ۴۰ افسر و ملوان می‌شود.

پیشترفته‌تر از زیردریایی‌های دیگر

به‌کارگیری اولین زیردریایی کلاس «Reis» چند ماه پس از آن صورت گرفت که کارخانه کشتی‌سازی نیروی دریایی استانبول آخرین تحولات مربوط به کشتی‌های آینده خود را، از جمله وظایف دومین «ناو هواپیمابر» را فاش کرد.

در جلسه‌ای که در تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۲۴ توسط کمیته اجرایی صنایع دفاعی ترکیه برگزار شد، اردوغان برای ساخت دومین ناو هواپیمابر چراغ سبز نشان داد.

سال گذشته بود که ناو هواپیمابر «تی‌سی‌جی آنادلو» به نیروی دریایی ترکیه تحویل داده شد. این کشتی برگرفته از مدل ناو‌های نیروی دریایی اسپانیا و با ۷۰ درصد تولید داخلی ساخته شده است. به گفته مقامات ترکیه، تیمی متشکل از حدود ۱۱۰ نفر در دفتر پروژه طراحی «DPO» در حال بررسی راه‌هایی برای افزایش نسبت تولید داخلی در ناو هواپیمابر ملی جدید هستند.

با این حال، برخلاف بسیاری از ناو‌های دیگر که در خدمت نیروی دریایی هستند، ناو ترکیه‌ای عمدتا برای عملیات هواپیما‌های بدون سرنشین طراحی شده است.

هرچند ترکیه زیردریایی‌ها و ناو‌های هواپیمابر با قدرت هسته‌ای ندارد، اما به نظر می‌رسد این کشور برای تجهیزات نیروی دریایی خود به دنبال دستیابی به بهترین گزینه‌های موجود و ممکن است.