گورستان‌های جدید تهران؛ گود آبعلی و چهار نقطه دیگر

زی‌سان: مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران، از تعیین پنج قطعه زمین در نقاط مختلف تهران به‌عنوان گورستان‌های جدید پایتخت خبر داد.

این عضو شورای تهران گفت که زمین گود آبعلی در مجاورت منطقه ۴ تهران به مساحت ۳۵۰ هکتار، زمینی در ابتدای جاده ساوه به مساحت ۲۰۰ هکتار، زمینی در محدوده ورد‌آورد با مساحت ۳۰۰ هکتار، زمینی در خاوران با مساحت ۲۰۰ هکتار و همچنین زمینی در بی‌بی مریم با مساحت ۳۰۰ هکتار از جمله مکان‌هایی‌اند که برای احداث آرامستان‌های جدید در نظر گرفته شده‌اند.

مهدی پیرهادی در گفتگو با خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، نیز تصمیم‌گیری نهایی درباره احداث آرامستان در این زمین‌ها را به پایان بررسی‌ها در شورای شهر و شهرداری موکول کرد و گفت که در مکان‌یابی آرامستان‌های جدید، باید مطالعات لازم در حوزه ترافیک، حمل‌ونقل، محیط‌زیست، دسترسی و موضوع‌های اجتماعی هم مدنظر قرار گیرد.

زمزمه‌های تکمیل ظرفیت بهشت زهرا و ضرورت جانمایی آرامستان‌های جدید در تهران از حدود سه دهه قبل آغاز شد. مدیران شهری و اعضای شورای شهر طی سال‌های متمادی به تناوب ادعا کردند که مکان‌یابی آرامستان‌های جدید را در دستور کار دارند ولی در جهت احداث آرامستان‌های جدید در پایتخت اقدامی انجام ندادند.

حالا کار به جایی رسیده است که مدیران بهشت زهرا اذعان کرده‌اند بزرگ‌ترین آرامستان ایران دیگر برای دفن اموات ظرفیت ندارد.

محمدجواد تاجیک، مدیرعامل سازمان بهشت زهرا، اسفند ۱۴۰۲ گفت که این آرامستان فقط تا پایان سال ۱۴۰۳ ظرفیت دفن اموات را دارد. او با اشاره به اینکه شماری از متوفی‌ها از قبل قبر خریداری کرده‌اند، به رسانه‌ها گفت که از ۱۸۰ متوفی ورودی روزانه، تنها ۵۰ نفر در قطعات جدید دفن می‌شوند.

مدیرعامل سازمان بهشت زهرا در همان زمان اعلام کرد که قرار است در چهار نقطه جنوب شرقی، شمال شرقی، شمال غربی و جنوب غربی تهران آرامستان‌های جدید احداث شوند.

پس از او، حسین نظری، معاون خدمات شهری شهردار تهران، هم خبر داد که نقطه‌یابی برای احداث آرامستان جدید انجام شده است، اما تا با مالک توافق کامل حاصل نشود، امکان اعلام مکان‌ها وجود ندارد.

نظری در عین حال گفت که توافق نهایی برای تخصیص زمینی در شرق تهران تقریبا حاصل شده است. مقایسه سخنان اعضای شورای شهر و مدیران شهری از یک سال قبل تاکنون آشکار می‌کند که در مکان‌یابی‌های اولیه قطعه زمین گود آبعلی در شرق تهران جایی نداشت، اما اکنون مهم‌ترین جایگزین بهشت‌زهرا است.

مدیرعامل سازمان بهشت‌زهرا گفته است، مکان‌های جایگزین برای احداث آرامستان، پیوست محیط زیستی، فرهنگی، اجتماعی و ترافیکی دارد، اما از نظر احمد صادقی، رئیس کمیته شفافیت و شهر هوشمند شورای شهر احداث آرامستان در جنوب شرقی تهران «عوارض زیست محیطی» برای ساکنان منطقه ایجاد و محور‌های آن محدوده را دچار ترافیک می‌کند.

احداث آرامستان‌های جدید در پایتخت بدون در نظر گرفتن امکانات دسترسی، مسائل محیط زیستی و موضوع‌های اجتماعی و فرهنگی باعث می‌شود که آرامستان‌های جدید نیز ظرف مدت کوتاهی با معضل فعلی بهشت‌زهرا روبرو شوند.

بار ترافیکی بهشت زهرا به خصوص در روز‌های پایانی سال و نبود امکانات دسترسی مناسب، رفتن به بزرگ‌ترین آرامستان ایران را به معضلی برای شهروندان تبدیل کرده است.

سابقه تاسیس سازمان بهشت‌زهرا به سال‌های پایانی دهه ۱۳۴۰ بازمی‌گردد. وقتی که تلاش‌ها برای پایان دادن به تعدد آرامگاه‌ها در سطح شهر تهران با خرید قطعه زمینی با مساحت ۳۱۴ هکتار در مسیر تهران‌ــ قم نتیجه داد و بزرگ‌ترین آرامستان تهران با حضور شهردار وقت تهران احداث شد. در سال‌های بعد به مساحت بهشت‌زهرا افزوده شد و در حال حاضر نزدیک به یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در بهشت‌زهرا دفن شده‌اند.