بلیت اربعین، کمیاب و گران مثل همیشه

اگر در این روز‌های باقی مانده تا اربعین سید و سالار شهیدان (ع) از مشهدالرضا (ع) عازم کربلا هستید و بار سفر را بسته اید، احتمالا تاکنون درباره نحوه رسیدن به مقصد و بازگشت به وطن که یکی از اولویت‌های مهم در برنامه ریزی سفر است، تصمیم گرفته اید.

آنهایی که قصد استفاده از وسایل حمل ونقل عمومی را داشته اند، بعید نیست که با مشکلات تکراری در تهیه بلیت به ویژه برای هواپیما و قطار روبه رو شده باشند. علت آن نیز مانند هر سال، ناترازی عرضه و تقاضا در این روز‌ها بیان می‌شود. در ادامه به دلیل تلاقی پایان سفر اربعین با آغاز مسافرت زائران علی‌بن موسی الرضا (ع) دهه پایانی صفر، بار بیشتری بر حمل ونقل عمومی مسیر‌های منتهی به مشهد ایجاد می‌شود. 

شاید بتوان بخشی از مشکلات را با این دلیل که تقاضا در این روز‌ها چندبرابر می‌شود، توجیه کرد، اما نباید از مشکلات زیرساختی در حمل ونقل عمومی کشور و اهمیت مدیریت بهینه در این ایام غافل شد. درنهایت همه این دلایل به ناامیدی بسیاری از مسافران کربلا و در ادامه مشهد از تهیه بلیت و تحمل هزینه‌های مضاعف منتهی می‌شود. حالا در این روز‌های منتهی به اربعین حسینی به بررسی آخرین وضعیت و قیمت مسیر‌های حمل و نقلی و هزینه تمام شده آن برای زائران پرداخته ایم.

پرواز‌های لاکچری

ناامیدی از یافتن بلیت پرواز از مشهد به شهر‌های نجف یا بغداد، وجه مشترک صحبت بسیاری از زائرانی است که با آنها گفتگو کرده ایم. البته کسانی هم بوده اند که موفق به خرید بلیت با نرخ مصوب شده بودند، اما اغلب با این ویژگی که فردی آشنا یا به اصطلاح پارتی در شرکت‌های هواپیمایی داشته اند و به آنها برای ثبت بلیت کمک کرده بودند.

امسال فروش بلیت پرواز اربعین توسط خود شرکت‌ها انجام می‌شد و از چندی پیش جدولی مبنی بر نام شرکت هواپیمایی، مسیرها، سایت فروش و زمان آغاز فروش بلیت منتشر شد. تجربه ما و بسیاری از متقاضیانی که از سیستم شخصی اقدام به خرید بلیت کرده بودند، این بود که معمولا با بسته شدن سایت یا برچسب تکمیل ظرفیت روبه رو شدیم.

امسال قیمت مصوب اعلام شده برای پرواز‌های مشهد به نجف و برگشت ۶ میلیون تومان است. در مقابل، شرکت‌های خارجی در این مدت به عرضه بلیت در سایت‌های داخلی پرداختند، اما باوجود تفاوت قیمت، استقبال از این بلیت‌ها کمتر بود و تا لحظه تهیه این گزارش، هنوز امکان خرید وجود داشت. قیمت بلیت شرکت‌های خارجی در این لحظه فقط برای مسیر رفت از مشهد به نجف بین ۲۵ تا ۵۰ میلیون تومان برای پرواز‌های اکونومی بود و بیزینس‌ها تا ۱۰۰ میلیون تومان هم می‌رسید.

حالا اگر بپرسید بلیت شرکت‌های داخلی سهم چه کسی می‌شود؟ باید گفت که معمولا تور‌های مسافرتی، مشتری درجه اول بلیت‌ها هستند و تفاوت فاحش عرضه و تقاضا، اولین دلیل این وضعیت تکراری است. به همین دلیل است که با وجود نزدیک شدن به ایام اربعین، هنوز می‌توانید تور‌های پروازی را خریداری کنید. میانگین قیمت این تور‌ها با رفت وبرگشت هوایی و شش شب اقامت در هتل حدود ۲۵ میلیون تومان است.

راه دیگری که بسیاری از مسافران اربعین انتخاب می‌کنند سفر به شهر‌هایی مانند اهواز و کرمانشاه است. باتوجه به آزادسازی قیمت پرواز‌های داخلی در یک ماه گذشته، قیمت بلیت اهواز ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار و کرمانشاه ۳ میلیون و ۴۰۰ هزارتومان بود که البته در این تاریخ‌ها همه با برچسب تکمیل ظرفیت بسته شده اند و برخی تجربه خرید با قیمت‌های بالاتر را از طریق سایت‌ها دارند. طبق شنیده‌های ما این بلیت‌ها به صورت یک طرفه تا ۶ میلیون تومان هم فروخته شده است.

فروش دیواری بلیت قطار

قطار، همیشه یکی از پرطرف دارترین راه‌های انتخاب برای طی طریق سفر بوده است. ۱۴ مرداد پیش فروش بلیت قطار‌های اربعین به شهر‌های مرزی از طریق سایت‌ها آغاز و قرار شد دو ساعت بعد آژانس‌ها نیز بتوانند برای فروش اقدام کنند. در این بخش با وجود ناترازی عرضه و تقاضا، ظرفیت‌ها در ساعات اول پیش فروش تکمیل شد. طبق گفته مسئولان، علاوه بر قطار‌هایی از مبدأ مشهد به کرمانشاه و اهواز، قطار‌های فوق العاده‌ای به مقاصد خرمشهر و شلمچه نیز در نظر گرفته شده است. 

همچنین اعلام شده بود که قیمت بلیت قطار در این ایام، افزایشی نخواهد داشت. اگر بخواهیم دو شهر کرمانشاه و اهواز را در نظر بگیریم قیمت بلیت بنا بر چهارتخته و شش تخته بودن کوپه و دیگر امکانات به مقصد اهواز از حدود ۶۰۰ تا ۸۵۰ هزارتومان و کرمانشاه از حدود ۴۶۰ هزار تا یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان متغیر است.

حالا اتفاقی که در روز‌های اخیر رخ داد، فروش بلیت قطار به این مقاصد در سایت‌های مجازی از جمله دیوار بود. به عنوان مثال یک کوپه چهارنفره دربست به مقصد اهواز ۷ میلیون تومان فروخته می‌شد یا یک بلیت تک نفره به مقصد کرمانشاه یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان. اگر بپرسید باتوجه به اینکه خرید بلیت با کدملی انجام می‌شود، چطور این موضوع امکان پذیر خواهد بود؟ 

این سؤال برای ما نیز ایجاد شد، با تعدادی از انتشاردهنده‌های این آگهی‌ها تماس گرفتیم و دو نوع پاسخ دریافت کردیم؛ بلیت به نام خودشان است و هیچ مسئولیتی قبول نخواهند کرد و دوم جنسیت و حدود سنی صاحبان بلیت گفته می‌شد با این تأکید که ما می‌توانیم به شلوغی و بررسی نشدن بلیت‌ها امیدوار باشیم. برخی از این آگهی‌ها که با قیمت‌هایی نزدیک به واقعیت منتشر شده بود به نظر شخصی و به علت لغوشدن سفر بود، اما شخص حاضر به استرداد بلیت نبود.

طبق گفته مسئولان بلیت‌های مغایر با کدملی باطل و هزینه بلیت از فردی که با بلیت شخص دیگر سوار قطار شده است دوباره دریافت خواهد شد، بنابراین مراقب باشید که فریب این آگهی‌های را نخورید.

از مشهد تا کربلا چند؟

بلیت اتوبوس تا زمان تهیه این خبر موجود است. مدیر کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان پیش از این گفته بود که با حجم سفر‌هایی که در استان تقاضا شده است، به ۱۱۰۰ دستگاه که  می‌توانند مسافت بالای هزار کیلومتر را طی کنند نیاز داریم. ۶۵۰ ناوگان فعال داریم و ۴۵۰ دستگاه کسری خواهیم داشت.

مرز مهران همیشه یکی از پرطرف دارترین مسیر‌های خروج از کشور برای خراسانی هاست، امسال مسیر اتوبوس‌ها منتهی به این مرز می‌شود و برای مرز خسروی بلیتی موجود نیست. براساس اعلام رسمی و قیمت درج‌شده در سایت‌های فروش بلیت سفر از مبدأ مشهد به پایانه مرزی مهران با اتوبوس‌های ۴۴ نفره یک میلیون و ۱۷۰ هزار تومان و برای اتوبوس‌های ۲۵ نفره ۲ میلیون و ۶۲ هزار تومان تعیین شده است. در هر بار ورود به سایت، فقط می‌توانید چهار بلیت خرید کنید.

هرچند اعلام شد که هرگونه عرضه بلیت یا درخواست وجه بیشتر از نرخ‌های مصوب، تخلف است، اما کافی بود با چند شماره تماس صاحبان اتوبوس تماس بگیرید تا اتوبوس دربست برای سفر خود پیدا کنید البته نه با قیمت مصوب. طبق پرس وجو‌ها اگر بخواهید بلیت‌های یک اتوبوس وی آی پی ۲۵ نفره را یکجا خرید کنید برایتان ۷۰ میلیون تومان آب می‌خورد، اما در صورتی که بتوانید با نرخ مصوب این تعداد بلیت بخرید این رقم حدود ۵۱ میلیون تومان می‌شود.

در ادامه باتوجه به ارقام مصوب ماشین‌های عراق از مرز مهران تا شهر‌های کربلا و نجف، میانگین هزینه رسیدن شما از مشهد به این شهر‌های زیارتی را محاسبه کردیم. ارقام مصوب در خاک عراق به دینار است با در نظر گرفتن نرخ دولتی دینار و تبدیل آن به ریال در صورت انتخاب اتوبوس تا کربلا بین حدود ۲۹۰ هزار تومان تا ۴۳۲ هزار تومان و تا نجف حدود ۳۲۴ هزار تومان تا ۴۶۸ هزار تومان است. یعنی از مشهد تا کربلا حدودا با اتوبوس وی آی پی ۲ میلیون ۵۰۰ هزار تومان هزینه می‌شود، البته در صورت انتخاب ون یا سواری این رقم بیشتر خواهد شد.

بازار داغ دینار

بازار فروش دینار در خیابان امام خمینی (ره)، داغ و همین افزایش تقاضا باعث صعودی شدن قیمت شده است. طبق آخرین قیمتی که دلال‌های ارز در این خیابان می‌گویند هر هزار دینار عراقی (به اصطلاح عام هر دینار) حدود ۴۰ هزارتومان است که با قیمت دولتی حدود ۴ هزارتومان تفاوت دارد. 

طبق اعلام رسمی، امسال نیز ۲۰۰ هزار دینار با قیمت دولتی به زائران اربعین پرداخت می‌شود که طبق آخرین نرخ اعلامی ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است. همان فروشنده‌های خیابان امام خمینی (ره) نصیحتمان می‌کنند که زودتر دینار بخریم و تا حالا هم دیر اقدام کرده ایم و هرچه زمان بگذرد، قیمت دینار افزایش می‌یابد. البته این بازارگرمی‌ها هم خود به قیمت‌ها دامن می‌زند.

کسانی که تجربه سفر اربعین را دارند، می‌گویند که زائران باید حتما دینار همراه خود داشته باشند. چرا؟ چون در مرز برای خرج‌هایی مثل هزینه خودرو و... دینار لازم است. صرافی‌های لب مرز و بین راهی، معتمد نیستند و علاوه بر نداشتن قیمت مشخص دلار، معمولا زائران ترس دریافت دینار تقلبی را هم دارند. از طرفی خرج کردن مستقیم دلار در بازار هم دردسر‌های خودش را دارد؛ از دولاپهنا حساب کردن‌ها بگیرید تا سختی تبدیل دلار به دینار و مقایسه ذهنی آن با ریال برای جلوگیری از اینکه سرتان کلاه نرود.

برخی مسافران اربعین با یک حساب و کتاب سرانگشتی می‌گویند که اگر کسی قصد خرید یا انجام هزینه خاصی در این سفر نداشته باشد ۲۰۰ هزار دینار کافی است، اما عده‌ای معتقدند به ویژه در سفر‌های زمینی و آنهایی که پس از اتمام مراسم اربعین راهی مرز می‌شوند، با وجود افزایش هزینه‌های ماشین، جمع شدن موکب‌ها و... حتما باید دینار بیشتری به همراه داشته باشند.

پرشدن ظرفیت‌ها در چند دقیقه

رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی، جهانگردی و گردشگری خراسان رضوی نیز نابرابری عرضه و تقاضا را علت سردرگمی بسیاری از مسافران در زمان خرید بلیت می‌داند و  می‌گوید: امسال فروش بلیت هواپیما توسط شرکت‌های هواپیمایی در تاریخ‌های اعلامی انجام شد، اما با توجه به خیل مشتاقان زیارت در این ایام و خرید بلیت به طور گروهی، کمبود وجود دارد و معمولا بلیت‌ها در همان لحظات اول تمام می‌شود.

سعید ولی زاده می‌افزاید: برای جبران این کمبود، پرواز‌های داخلی به شهر‌های کرمانشاه و اهواز نیز می‌تواند جایگزینی باشد برای زائرانی که نتوانسته اند بلیت مستقیم عراق را خریداری کنند. همچنین شرکت‌های خارجی در حال فروش بلیت برای نجف هستند که تا همین لحظه هم موجود است. 

وی درباره وضعیت فروش بلیت قطار می‌گوید: یکی از گلایه‌های همکاران ما در آژانس‌های مسافرتی این بود که امسال پیش فروش بلیت قطار به سایت‌های اینترنتی واگذار شده بود و بیشتر دفاتر در بستر اینترنت خریدار بلیت‌ها بودند. این دفاتر با هر قیمت و مدلی که بخواهند بلیت‌ها را  می‌فروشند، اما اگر این پیش فروش در اختیار آژانس‌های رسمی قرار می‌گرفت، بلیت‌ها با نرخ مصوب و خدمات خوب به دست مسافران می‌رسید.

منبع: شهرآرانیوز